بخش هواشناسی - موسسه ژئو فیزیک
موقعیت شما در سایت
بخش پژوهشی هواشناسی
معرفی بخش هواشناسی
بخش هواشناسی به عنوان یکی از بخشهای گروه فیزیکفضا به منظور تحقیقات هواشناسی و گسترش فعالیتهای آموزشی در رشته هواشناسی در کشور، در سال 1361 هجریشمسی در موسسة ژئوفیزیک ایجاد و به موازات آن فعالیتهای آموزشی در سطح کارشناسیارشد هواشناسی نیز آغاز شد. سابقه آموزش دوره کارشناسیارشد هواشناسی با همکاری سازمان جهانی هواشناسی و سازمان هواشناسی ایران به سال 1352هجریشمسی برمیگردد که بعد از انقلاب اسلامی، متخصصان هواشناسی موسسة ژئوفیزیک، آموزش این دوره را بر عهده گرفتند. همچنین به منظور افزایش سطح علمی نیروهای متخصص در زمینه تدریس و پژوهش، دوره دکتری هواشناسی از سال 1383 راهاندازی شد. این بخش اکنون یکی از فعالترین بخشهای آموزشی و پژوهشی گروه فیزیک فضای موسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران است.
اهداف و تواناییهای بخش
اهداف اصلی فعالیتهای پژوهشی این بخش عبارتند از :
- انجام تحقیقات پیشرفته هواشناسی به منظور افزایش کارایی روشهای متداول پیشبینیهای هواشناسی
- مطالعه و بررسی زمینههای جدید کاربردی در تحقیقات هواشناسی که در قالب طرحهای پژوهشی مصوب شورای پژوهشی دانشگاه و شورای پژوهشهای علمی کشور انجام میشوند.
از جمله زمینههای تحقیقاتی و پژوهشهای انجام شده در این بخش میتوان به عناوین زیر اشاره کرد :
- پیشبینی غلظت آلودگی هوای شهری
- مدلهای عددی پیشیابی وضع هوا و لایه مرزی جو
- بررسی سرعت قائم هوا در جو
- تخمین بازدهی گرمایی استخر خورشیدی
- شبیهسازی فیزیکی حرکت هوا در محیط درهای
- نحوه تحول توفانهای همرفتی
- شبیهسازی فیزیکی جبهههای گاستی
- اندازهگیری مستقیم پارامترهای تلاطمی در لایه سطحی جو
- شبیهسازی آزمایشگاهی فیزیک و شیمی جو و تولید ابر و بارش مصنوعی در آزمایشگاه فیزیک ابر
- تدوین مدلهای پیشبینی سیل
- شبیهسازی پلومهای گرمازا برای مطالعه رشد ابرهای کومهای
- مطالعه اثرات محلی بر تغییرات آبوهوای منطقه ایران با کمک روشهای عددی
- مطالعات نقش سیستمهای هواشناسی روی ریزگردها و گسیل آنها از سطح
- مطالعات اقلیمشناختی؛ شامل اقلیم محلی، شهری و منطقهای
اهداف اصلی فعالیتهای آموزشی این بخش عبارتند از :
- پذیرش دانشجو در دورههای کارشناسیارشد و دکتری هواشناسی
- ارائه دورههای کارشناسی و کارشناسیارشد در رشته هواشناسی بطور مقطعی برای سازمانها و مراکزی که با این رشته سروکار دارند.
- همکاری در انجام آزمایشها و عملیات میدانی مرتبط با تحقیقات هواشناسی
- مشارکت در برگزاری دورههای کوتاهمدت برای بالا بردن سطح علمی و تجربی کارآموزان و کارورزان داخل و خارج دانشگاه
- ارائه کارگاههای آموزشی ـ پژوهشی در حاشیه کنفرانسها
اهداف اصلی فعالیتهای این بخش در ارتباط با سازمانها و مراکز دیگر عبارتند از :
- مشاوره در مطالعات هواشناسی پیشرفته با مراکز و سازمانهای پژوهشی کشور
- همکاری در اجرای طرحهای پژوهشی ـ کاربردی هواشناسی
- مطالعه اثر عوامل هواشناسی نظیر مقدار و شدت بارش، باد، دما و رطوبت در سازهها و ساختار تأسیسات عمرانی کشور نظیر سدها، پلها و نیروگاهها
- مطالعه اثر عوامل هواشناسی بر روی کشاورزی و بهبود وضع کشاورزی منطقهای با در نظر گرفتن پیشبینیهای بهنگام هواشناسی و اقلیمشناسی، مانند پیشبینی شرایط یخزدگی
- پیشبینیهای بهنگام هواشناسی از وقایع فاجعه انگیز و مخربی نظیر تگرگ، یخبندان، سیل و توفانهای شدید
- استفاده از مطالعات هواشناسی کاربردی پیشرفته در زمینه بارورسازی ابرها برای رفع کمبود آب و بیابانزدائی
- بهرهگیری از مطالعات هواشناسی پیشرفته برای ساخت هواپیماها و راکتهای ساخت داخل کشور
- استفاده از تصاویر ماهوارهها و اطلاعات شبکه جهانی رایانهای برای توسعه تحقیقات هواشناسی در کشور
- تعیین شرایط هواشناسی مستعد وضعیت آلودگی هوای حاد، در شهرها
- تعیین شرایط هواشناسی مستعد گسیل و انتقال ریزگردها
بازدیدهای علمی :
- سرویسدهی به مراکز مختلف کشور برای انجام بازدیدهای علمی از امکانات بخش هواشناسی
تجهیزات (آزمایشگاهی و میدانی):
- ایستگاه هواشناسی همدیدی که با همکاری سازمان هواشناسی مورد استفاده قرار میگیرد.
- ایستگاه هواشناسی خودکار موسسه (واقع در محل ایستگاه شبکه لرزهنگاری تهران، Array)، که پارامترهای هواشناسی را در ارتفاع 2 و 10 متری به طور پیوسته اندازهگیری و ثبت میکند.
- آزمایشـگاه دینامـیک شـارههای ژئـوفـیزیکی که از آن بـه مـنظور شـبیهسـازی فـیزیـکی و مطالـعـه پـدیـدههای جـوی (جبهههای گاستی، گردش عمومی جو، لایهمرزی، جزیرهگرمایی و غیره) استفاده میشود.
- آزمایشگاه فیزیک ابر که در آن تحقیقات آزمایشگاهی بارورسازی ابرها به روش معمول و به روش یونیزاسیون جو برای نخستین بار در ایران با موفقیت انجام شده است و این تحقیقات همچنان ادامه دارد.
- موزه ابزار و ادوات قدیمی هواشناسی
- یک دکل 100 متری که به منظور مطالعه ساختار دما و باد در لایه سطحی جو استفاده میشود.
- دستگاه سودار به منظور مطالعه ساختار لایهمرزیجو
- استخر خورشیدی کوچک به منظور مطالعه انرژیهای نو (خورشیدی)
- دستگاه لیزر جهت اندازهگیری غلظت هوامیزها و قطرکهایابر
- دستگاههای دماسنج و رطوبتسنج دو کاناله دیجیتالی به منظور اندازهگیری آهنگ هستهبندی قطرکهایابر و قطرههای باران
- امکانات رایانهای و نرمافزارهای پیشرفته برای محاسبات و مدلسازی هواشناسی
- دستگاه بادسنج فوق صوتی جهت اندازهگیری تندی و جهت باد و دمای مجازی
- دستگاه Streamline برای اندازهگیری، دما و سرعت شاره و کمیتهای آماری مرتبط با آن
- دستگاه پمپ پرستلتیک برای مطالعه اثرات چینهبندی در حرکت شارهها
گزارشهای علمی تهیه شده:
- ایستگاه هواشناسی خودکار و آزمایشگاه دینامیک شارههای ژئوفیزیک (شماره 80)
- دستگاه سودار (مدل PA1) مؤسسه ژئوفیزیک (شماره 82)
- همانندسازی فیزیکی چند پدیده جوی و اقیانوسی در آزمایشگاه دینامیک شارههای مؤسسه ژئوفیزیک (شماره 83)
اعضای بخش:
الف- اعضای هیات علمی:
- دکتر فرهنگ احمدی گیوی
- دکتر پرویز ایران نژاد
- دکتر فرحناز تقوی
- دکتر سیده سمانه ثابت قدم
- دکتر فریده حبیبی
- دکتر عباسعلی علی اکبری بیدختی
- دکتر امید علیزاده چوبری
- دکتر سرمد قادر
- دکتر مریم قرایلو
- دکتر علیرضا محب الحجه
- دکتر محمد میرزائی
ب- کارشناس بخش:
- مهندس محمد علی ثقفی
تماس با کارشناس بخش: 021-61118285
پست الکترونیک بخش: metdept@ut.ac.ir