بخش پژوهشی زلزله‌شناسی بخش پژوهشی زلزله‌شناسی

 
بخش پژوهشی زلزله شناسی 
 
8-1- معرفی بخش 
 
به پیشنهاد مرحوم پروفسور سید محمود حسابی معروف به پدر علم فیزیک ایران و با تلاش مرحوم دکتر حسین کشی افشار در سال 1336 مؤسسه ژئوفیزیک پایه گذاری شد و از سال 1339 به فعالیت¬هایش ادامه داد. بخش زلزله‏شناسی از بدو تأسیس مؤسسه در سال 1336 هجری ‏شمسی با هدف مطالعه زلزله‏خیزی کشور و بررسی شیوه‏های کاهش خطرات ناشی از زلزله ایجاد گردید.  در این راستا به علت اهمیت امر زلزله و نیاز کشور به راه‏اندازی ایستگاهها و شبکه‏های لرزه‏نگاری به تدریج گسترش پیدا کرده است. اعضای هیأت علمی این بخش علاوه بر فعالیتهای پژوهشی به تربیت دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز می‌پردازند.
 
8-2- فعالیتهای مهم بخش 
8-2-1 استفاده از داده‏های زمین‏لرزه‏ها جهت مطالعه پوسته ایران و خصوصیات آن در مناطق مختلف.
8-2-2 مشاوره و همکاری در مطالعات لرزه‏خیزی استانهای کشور.
8-2-3 بررسیهای لرزه زمینساختی ایالتهای مختلف. 
8-2-4 انجام طرحهای پژوهشی-کاربردی در زمینه‏های مختلف لرزه‏خیزی بخصوص در مورد ساختگاه سازه‏های مهم نظیر سد، نیروگاه و غیره .
8-2-5 مطالعه اثر انفجارات روی سازه‏های مجاور آنها خاصه شریانهای حیاتی مانند لوله‌های نفت، گاز و آب.
8-2-6 همکاری نزدیک با مراکز لرزه‏نگاری کشور. 
8-2-7 همکاری بین‏المللی در مورد زلزله‏شناسی و اجرای کنفرانسهای بین‏المللی. 
 
8-3- اهداف و توانائیهای بخش
 الف ـ اهداف اصلی فعالیتهای پژوهشی این بخش عبارتند از: 
8-3-1 استفاده از داده‏های زمین‏لرزه‏ها جهت مطالعه خصوصیات آنها و مطالعه پوسته که بصورت پایان‏نامه یا طرحهای  تحقیقاتی انجام می‏گیرد .
8-3-2 انجام طرحهای پژوهشی-کاربردی در زمینه‏های مختلف لرزه‏خیزی بخصوص در مورد ساختگاه سازه‏های مهم نظیر سد، نیروگاه و غیره .
8-3-3 همکاری نزدیک با مراکز لرزه‏نگاری کشور. 
8-3-4 همکاری بین‏المللی در مورد زلزله‏شناسی و اجرای کنفرانسهای بین‏المللی در سطح قاره آسیا .
 
ب- اهداف اصلی فعالیتهای آموزشی این بخش عبارتند از:
8-3-5 فراهم آوردن زمینه‏های بکارگیری آموخته‏های نظری دانشجویان .
8-3-6 استفاده از اطلاعات جمع‏آوری شده زمین‏لرزه‏ها در تحقیقات دانشجویی .
8-3-7 مشارکت در برگزاری دوره‏های کوتاه‏مدت جهت ارتقاء سطح علمی و تجربی کار‏آموزان و کار‏ورزان داخل کشور .
 
ج- اهداف اصلی فعالیتهای این بخش در ارتباط با سازمانها و مراکز دیگر عبارتند از:
8-3-8 مشاوره و همکاری در مطالعات لرزه‏خیزی و طرحهای پژوهشی-کاربردی .
8-3-9 مطالعه اثر انفجارات معادن در سازه‏های مجاور آنها .
8-3-10 بررسیهای لرزه زمینساختی مناطق مختلف .
 
8-4- تجهیزات (آزمایشگاهی و میدانی) بخش
8-4-1 دستگاه لرزه‏نگارSS-1 
8-4-2 دستگاه لرزه‏نگارL4CD 
8-4-3 دستگاه ثبات مانستهPS-2 (Analog)
8-4-4 دستگاه ثبات رقمیPDAS-100 (Digital) 
8-4-5 دستگاه ذخیره‏داده اسکازی (SCSI)
8-4-6 امکانات رایانه‏ای و نرم‏افزارهای تخصصی زلزله‏شناسی
 
8-5- موزه بخش
 این مرکز مجموعه¬ای از قدیمی¬ترین دستگاههای ثبت امواج لرزه¬ای موجود درمؤسسه را فراهم آورده است که علاوه بر جنبة آموزشی، معرف سیر تحول تاریخی این تجهیزات نیز می¬باشد. موزه در حال حاضر شامل  قسمتهای زیر است:
8-5-1 تماشاگه:
همراه با نصب تصاویر به معرفی رؤسای مؤسسه ژئوفیزیک از ابتدا تا حال، رؤسا و اعضای هیأت علمی بخش زلزله شناسی و کارشناسان شاغل در آن می پردازد.
8-5-2 لرزه‌نگاشتها و لرزه‌نگارها:
آزمایشگاه بخش پژوهشی زلزله¬شناسی همراه با معرفی بعضی از زلزله¬های مخرب جهان و ایران و همچنین لرزه¬نگارها؛ شامل معرفی دستگاه¬های ابتدایی مؤسسه با نامهای گالیتسین و اشتوتگارد هیلر و ... می باشد.
8-5-3 زمان:
نمایش دستگاه‌های قدیمی زمان و تصاویری از دستگاه‌های مورد استفاده زمان از ابتدا تا کنون.
 
8-6- برخی فعالیت‌های جدید بخش
بخش زلزله‏‌شناسی اخیراً سعی در انتشار برخی از کتابهای نرم افزاری- تخصصی- کاربردی در جهت رشته زلزله شناسی را دارد، برای نمونه: 
8-6-1 کتاب «تبدیل داده‌ها و آشنایی عملی با نرم‌افزار آنالیز داده‌های لرزه‌ای SEISAN». 
8-6-2 کتاب «واژگان تصویری زلزله شناسی، فارسی-انگلیسی». 
8-6-3 کتاب «کنترل کیفیت در شبکه لرزه نگاری و زلزله شناسی»، در مرحله چاپ. 
8-6-4 تهیه کتاب «کار عملی با نرم افزارهای تخصصی-کاربردی زلزله»، در مرحله آماده سازی برای چاپ. 
8-6-5 کتاب «تعمیر، نگهداری و نصب ایستگاه¬های لرزه¬نگاری مرکز لرزه¬نگاری کشوری»، آماده چاپ.