بخش پژوهشی زلزله‌شناسی
بخش پژوهشی زلزله شناسی
8-1- معرفی بخش
به پیشنهاد مرحوم پروفسور سید محمود حسابی معروف به پدر علم فیزیک ایران و با تلاش مرحوم دکتر حسین کشی افشار در سال 1336 مؤسسه ژئوفیزیک پایه گذاری شد و از سال 1339 به فعالیت¬هایش ادامه داد. بخش زلزله‌شناسی از بدو تأسیس مؤسسه در سال 1336 هجری شمسی با هدف مطالعه زلزلهخیزی کشور و بررسی شیوههای کاهش خطرات ناشی از زلزله ایجاد گردید. در این راستا به علت اهمیت امر زلزله و نیاز کشور به راهاندازی ایستگاهها و شبکههای لرزهنگاری به تدریج گسترش پیدا کرده است. اعضای هیأت علمی این بخش علاوه بر فعالیتهای پژوهشی به تربیت دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز می‌پردازند.
8-2- فعالیتهای مهم بخش
8-2-1 استفاده از داده‌های زمینلرزهها جهت مطالعه پوسته ایران و خصوصیات آن در مناطق مختلف.
8-2-2 مشاوره و همکاری در مطالعات لرزهخیزی استانهای کشور.
8-2-3 بررسیهای لرزه زمینساختی ایالتهای مختلف.
8-2-4 انجام طرحهای پژوهشی-کاربردی در زمینههای مختلف لرزهخیزی بخصوص در مورد ساختگاه سازههای مهم نظیر سد، نیروگاه و غیره .
8-2-5 مطالعه اثر انفجارات روی سازههای مجاور آنها خاصه شریانهای حیاتی مانند لوله‌های نفت، گاز و آب.
8-2-6 همکاری نزدیک با مراکز لرزهنگاری کشور.
8-2-7 همکاری بینالمللی در مورد زلزله‌شناسی و اجرای کنفرانسهای بینالمللی.
8-3- اهداف و توانائیهای بخش
الف ـ اهداف اصلی فعالیتهای پژوهشی این بخش عبارتند از:
8-3-1 استفاده از داده‌های زمینلرزهها جهت مطالعه خصوصیات آنها و مطالعه پوسته که بصورت پایاننامه یا طرحهای تحقیقاتی انجام میگیرد .
8-3-2 انجام طرحهای پژوهشی-کاربردی در زمینههای مختلف لرزهخیزی بخصوص در مورد ساختگاه سازههای مهم نظیر سد، نیروگاه و غیره .
8-3-3 همکاری نزدیک با مراکز لرزهنگاری کشور.
8-3-4 همکاری بینالمللی در مورد زلزله‌شناسی و اجرای کنفرانسهای بینالمللی در سطح قاره آسیا .
ب- اهداف اصلی فعالیتهای آموزشی این بخش عبارتند از:
8-3-5 فراهم آوردن زمینههای بکارگیری آموختههای نظری دانشجویان .
8-3-6 استفاده از اطلاعات جمعآوری شده زمینلرزهها در تحقیقات دانشجویی .
8-3-7 مشارکت در برگزاری دورههای کوتاهمدت جهت ارتقاء سطح علمی و تجربی کارآموزان و کارورزان داخل کشور .
ج- اهداف اصلی فعالیتهای این بخش در ارتباط با سازمانها و مراکز دیگر عبارتند از:
8-3-8 مشاوره و همکاری در مطالعات لرزهخیزی و طرحهای پژوهشی-کاربردی .
8-3-9 مطالعه اثر انفجارات معادن در سازههای مجاور آنها .
8-3-10 بررسیهای لرزه زمینساختی مناطق مختلف .
8-4- تجهیزات (آزمایشگاهی و میدانی) بخش
8-4-1 دستگاه لرزهنگارSS-1
8-4-2 دستگاه لرزهنگارL4CD
8-4-3 دستگاه ثبات مانستهPS-2 (Analog)
8-4-4 دستگاه ثبات رقمیPDAS-100 (Digital)
8-4-5 دستگاه ذخیرهداده اسکازی (SCSI)
8-4-6 امکانات رایانهای و نرمافزارهای تخصصی زلزله‌شناسی
8-5- موزه بخش
این مرکز مجموعه¬ای از قدیمی¬ترین دستگاههای ثبت امواج لرزه¬ای موجود درمؤسسه را فراهم آورده است که علاوه بر جنبة آموزشی، معرف سیر تحول تاریخی این تجهیزات نیز می¬باشد. موزه در حال حاضر شامل قسمتهای زیر است:
8-5-1 تماشاگه:
همراه با نصب تصاویر به معرفی رؤسای مؤسسه ژئوفیزیک از ابتدا تا حال، رؤسا و اعضای هیأت علمی بخش زلزله شناسی و کارشناسان شاغل در آن می پردازد.
8-5-2 لرزه‌نگاشتها و لرزه‌نگارها:
آزمایشگاه بخش پژوهشی زلزله¬شناسی همراه با معرفی بعضی از زلزله¬های مخرب جهان و ایران و همچنین لرزه¬نگارها؛ شامل معرفی دستگاه¬های ابتدایی مؤسسه با نامهای گالیتسین و اشتوتگارد هیلر و ... می باشد.
8-5-3 زمان:
نمایش دستگاههای قدیمی زمان و تصاویری از دستگاههای مورد استفاده زمان از ابتدا تا کنون.
8-6- برخی فعالیتهای جدید بخش
بخش زلزله‌شناسی اخیراً سعی در انتشار برخی از کتابهای نرم افزاری- تخصصی- کاربردی در جهت رشته زلزله شناسی را دارد، برای نمونه:
8-6-1 کتاب «تبدیل داده‌ها و آشنایی عملی با نرم‌افزار آنالیز داده‌های لرزه‌ای SEISAN».
8-6-2 کتاب «واژگان تصویری زلزله شناسی، فارسی-انگلیسی».
8-6-3 کتاب «کنترل کیفیت در شبکه لرزه نگاری و زلزله شناسی»، در مرحله چاپ.
8-6-4 تهیه کتاب «کار عملی با نرم افزارهای تخصصی-کاربردی زلزله»، در مرحله آماده سازی برای چاپ.
8-6-5 کتاب «تعمیر، نگهداری و نصب ایستگاه¬های لرزه¬نگاری مرکز لرزه¬نگاری کشوری»، آماده چاپ.