بخش پژوهشی ژئوالکتریک

 
معرفی بخش تحقیقات ژئوالکتریک
بخش تحقیقات ژئوالکتریک در سال 1356 هجری‌‌شمسی تحت نام اکتشافات در موسسه ژئوفیزیک ایجاد و به تدریج گسترش یافت . این بخش به منظور فراهم آوردن بستر تحقیقات پژوهشی ـ کاربردی در اکتشافات ژئوالکتریکی و ارتباط با صنعت ایجاد شده است. آموزش دانشجویان موسسه در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین برگزاری ‌دوره‌های کارآموزی کوتاه‌مدت برای متقاضیان داخل و خارج از دانشگاه بخشی از فعالیتهای آن می‌باشد. علاوه بر این، این بخش پی‌جوئی‌های اکتشافی منابع آبهای زیر‌زمینی، معادن، مطالعه ساختگاه پروژه‌های مهندسی مانند سد ها و نیروگاهها و ساختارهای زمین‌شناختی (زمین لغزش و...) در قالب طرحهای پژوهشی ـ کاربردی را نیز بر عهده دارد.
 
3-1- اهداف و توانمندی های بخش
الف ـ اهداف اصلی فعالیتهای پژوهشی این بخش عبارتند از :
3-1-1 مطالعه و بررسی امکان افزایش دقت و کارآیی روشهای متداول در اکتشافات ژئوالکتریکی
3-1-2 مطالعه و بررسی زمینه‌های جدید کاربردی در تحقیقات ژئوالکتریکی
این فعالیتها در قالب طرحهای پژوهشی مصوب شورای پژوهشی دانشگاه و مصوب شورای پژوهشهای علمی کشور ارائه می‌شوند.
ب ـ اهداف اصلی فعالیتهای آموزشی این بخش عبارتند از : 
3-1-3 فراهم آوردن زمینه‌های بکارگیری آموخته‌های نظری دانشجویان دوره کارشناسی ارشد و دکتری
3-1-4 همکاری در انجام عملیات صحرایی مرتبط با تحقیقات دانشجوییدوره های تحصیلات تکمیلی.
3-1-5 مشارکت در برگزاری دوره‌های کوتا‌مدت جهت ارتقاء سطح علمی و تجربی کار‌آموزان و کارورزان داخل و خارج دانشگاه
ج ـ اهداف اصلی ارتباط این بخش با سازمانها و مراکز دیگر عبارتند از : 
3-1-6 مشاوره در طراحی مطالعات ژئوالکتریکی مراکز علمی و صنعتی کشور 
3-1-7 همکاری در اجرای طرحهای پژوهشی ـ کاربردی در زمینه های مقاومت ویژه الکتریکی ، قطبش القائی ، چاه پیمائی و PMR .
3-1-8 مشاوره در تعیین محل ساختگاه سد ها جهت رفع نیاز با وزارت نیرو و سازمانهای ذیربط
3-1-9 مشاوره در تعیین محل زمین لغزه ها بمنظور ایمنی راهها با وزارت راه و ترابری
3-1-10 مشاوره در تعیین محل نیروگاهها و سازه های مهم از نظر ساختگاه و تامین آب مورد نیاز با وزارت نیرو
3-1-11 مشاوره در اکتشاف ذخیره های معدنی برای وزارت معادن و فلزات و بخشهای خصوصی
3-1-12 مشاوره در مطالعات کمی و کیفی آبهای زیرزمینی ( آلودگی نفتی و شیمیائی )برای اهداف زیست محیطی به سازمانهای ذیربط
3-1-13 مشاوره در تعیین ومشخص نمودن قنوات، مخازن وچاه های قدیمی
3-1-14 مشاوره در تعیین رودخانه ها و شهرهای مدفون باستانی برای سازمان میراث فرهنگی کشور
3-2- موارد زیر از زمینه‌های اصلی این فعالیتها می‌باشند:
3-2-1 اکتشاف معادن و منابع آبهای زیرزمینی از نظر کمی و کیفی
3-2-2 مطالعه ژئوالکتریکی ساختگاه سازه‌های مهم و مرتبط با شریانهای حیاتی کشور مانند نیرو‌گاهها، سدها، پل‌ها، تونلها و بزرگراهها 
3-2-3 مطالعات چاه‌پیمائی
3-2-4 مطالعه پارامترهای هیدروژئولوژیکی
3-2-5 مطالعه خواص الکتریکی و قطبش القائی سنگها در آزمایشگاه
3-2-6 مشارکت در پی‌جوئی‌های باستان‌شناسی
3-2-7 مطالعه زمین لغزش ها جهت ایمنی ابنیه و راهها
3-2-8 مطالعه چاه پیمائی جهت پی گیری رگه های معدنی و کیفیت آب زیرزمینی
3-3- تجهیزات بخش تحقیقات ژئو الکتریک
3-3-1 دستگاه ژئوالکتریک Terrameter و Bodenziewerk و Syscal-R2 جهت مطالعات ژئوالکتریکی
3-3-2 دستگاه قطبش القائی Scintrex و Syscal-R2 جهت اکتشاف کانیهای فلزی
3-3-3 دستگاه چاه‌نگاری Geologger-3400 و دستگاه RG micrologger جهت مطالعات چاه پیمائی همراه با سوندهای نوترون، گاما و غیره
3-3-4 دستگاه مقاومت‌سنج Rips 3 جهت تعیین مقاومت ویژه الکتریکی و قطبش القائی نمونه‌های سنگ در آزمایشگاه
3-3-5 دستگاه PMR سطحی جهت مطالعه مستقیم آبهای زیر‌زمینی و تعیین ضرائب هیدروژئولوژیکی
3-3-6 دستگاه اندازه گیری میدان کلی مغناطیس MAGNETOMETER PROTON
3-3-7 دستگاه اندازه گیری الکترومغناطیس VLF
3-3-8 دو دستگاه با بوستر و متعلقات (SAS300) ABEM
3-3-9 امکانات رایانه‌ای و نرم‌افزاری پیشرفته برای محاسبات و مدل‌سازی ژئوالکتریک از جمله: 
3-3-10 نرم‌افزار WINSEVE 6 جهت تفسیر یک بعدی مقاومت ویژه الکتریکی
3-3-11 نرم‌افزار RES2DINV IP جهت تفسیر دو بعدی مقاومت ویژه الکتریکی
3-3-12 نرم‌افزار RES3DINV جهت تفسیر سه بعدی مقاومت ویژه الکتریکی
3-3-13 نرم‌افزار VIEW LOG جهت تفسیر داده‌های چاه پیمائی
3-3-14 نرم‌افزار PRODIVINER جهت تفسیر داده‌های تشدید مغناطیسی پروتون برای آبهای زیرزمینی
3-4- نمونه هائی از برداشتهای انجام شده
3-4-1 برداشت دستگاه بوستر و متعلقات (SAS300) ABEM
3-4-2 برداشت دستگاه اندازه گیری IPR11 (RS , IP)
3-4-3 برداشت دستگاه اندازه گیری مستقیم آب زیرزمینی P.M.R ( NUMIS- PLUS)
3-4-4 برداشت دستگاه اندازه گیری الکترومغناطیس VLF
3-5- برخی از پروژه های انجام شده یا در دست اجرا در بخش ژئوالکتریک
3-5-1 حفره یابی نیروگاه برق 1000 مگا واتی فامنین همدان
3-5-2 مطالعات ژئوالکتریکی سد شهید رجائی (ساری)
3-5-3 مطالعات ژئوالکتریکی سد نیمرود (جاجرود)
3-5-4 مطالعات ژئوالکتریکی سد کوثر (بهبهان)
3-5-5 مطالعات ژئوالکتریکی سد های باتون و بیدستان (فارس)
3-5-6 مطالعات ژئوالکتریکی سد های شرق و غرب گیلان : پلرود ، ناورود، شفارود، شلمان رود (گیلان)
3-5-7 مطالعات ژئوالکتریکی سد علویان (مراغه)
3-5-8 مطالعات ژئوالکتریکی سد آقاچای (خوی)
3-5-9 اکتشاف معدن سرب رشم (دامغان) به روش مقاومت ویژه و قطبش القائی
3-5-10 اکتشاف معدن مس چوناس (شازند اراک) به روش مقاومت ویژه و قطبش القائی
3-5-11 اکتشاف معدن سرب و روی گزو (طبس) به روش مقاومت ویژه و قطبش القائی
3-5-12 پروژه شهرضا (اصفهان) جهت مطالعه آبهای زیرزمینی
3-5-13 پروژه سیمان تهران (شهر ری) جهت مطالعه آب زیرزمینی
3-5-14 مطالعه زمین لغزه گردنه صائین اردبیل بمنظور تامین ایمنی راه اردبیل - سراب